کوشکی ترکمن

در دنیای كشفیات پیشرفته هنر دست بشریت، تكنیك تولید فرش جایگاه ویژه ای دارد. در گستره تاریخ، تكامل و توسعه فرش یكی از نشانه های هنر دست شرق شد. در شرق هیچ فرآورده دیگری جز فرش این چنین با این شدت بر غرب تسلط نیافت. امروزه این فرش در محیط جغرافیایی گسترده ای بافته می شود. دراین عرصه اگر شرق آسیا را مستثنی كنیم، تولید آن از آسیای صغیر شروع و تا سمرقند و مرزهای چین پایان می یابد. تعیین دقیق اینكه تولید فرش در شرق در چه زمانی، كجا و به دست چه كسی برای نخستین بار بافته شده یا در حقیقت اختراع شده، معلوم نیست.
تاریخ آشكار و روشن فرش دستباف در پانصد سال پیش از میلاد آغاز می شود. فرش پازیریك كه کهن ترین فرش بافته شده از نخ و پشم شتر است، به این دوره تعلق دارد. این فرش در گور پادشاه اسكیت ها، مردم منطقه بخش جنوبی سیبری یافت شد. طرح و نقش و نگار این فرش سنجیده شده و دارای تنوع رنگ و تراكم گره ها در هر متر مربع سه هزار و دویست گره بوده است. ساختمان طرح و نقش این فرش آن علامت مشخصه ای را نشان می دهد كه خود را پیش از هر چیز دیرتر در فرش ایرانی پیدا شدند. زمینه این فرش سرخ و حاشیه های باریك دور تا دور آن باطرح هندسی هشت ضلعی پر شده كه دیرتر در فرش های تركمنی به طرح گؤل (Göl) تركمن شبیه است.

مقدمه
نقوش قالي تركمن هندسي، شكسته و برگرفته از اعتقادات وباورهايي است كه از طبيعت يا فرهنگ كوچ نشيني آنها وام گرفته شده است وبه همين علت اين نقوش به صورت انتزاعي ونمادين پديدار مي شوند. تاكنون كتابها ومقالات متعددي در مورد تاريخچه قوم تركمن، فرهنگ وآداب و رسوم اين قوم وهم چنين قالي تركمن (مشتمل بر طرح، رنگ وبافت)نگارش شده است،  اين پژوهش بر آن است تا به طور خاص به بررسي منشا تعدادي از نقوش قالي تركمن  كه از آنها با عنوان «گول» نام برده مي شود بپردازد (به عنوان مثال ماري گول: جاي پاي شتر، كه به قداست شتر در بين تركمنها باز مي گردد)، تا بااين رويكرد، آشنای بیشتری با فرهنگ اين قوم وریشه یابی نقوش قالی آنان حاصل گردد